(ប៉េកាំង)៖ នៅក្រោយសង្រ្គាមត្រជាក់ និង នៅចំពោះមុខស្ថានភាពថ្មីដែលកំពុងមានការប្រែប្រួលនេះ ចិនបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយការបរទេស ៦ ចំណុចសំខាន់ៗ គឺ ៖ ការរក្សាឯករាជ្យភាព ការរក្សាសន្តិភាពពិភពលោក ទំនាក់ទំនងមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ទំនាក់ទំនងល្អនិងមិត្តភាព ពង្រឹងឯកភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាមួយប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ និង គោលការណ៍បើកចំហ។

ប្រទេសចិនក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក Xi Jinping ការងារកិច្ចការបរទេសគឺជាការតស៊ូដ៏ស្វិតស្វាញមួយ។ កិច្ចការការទូតថ្មីសង្កត់ធ្ងន់លើ “ហ៊ានតស៊ូ” និង ”មានភាពក្លាហានក្នុងការប្រយុទ្ធ” ។ លោក Xi បានថ្លែងថា “នៅពេលអនាគត ហានិភ័យនិងបញ្ហាប្រឈមដែលយើងប្រឈម មុខជានឹងមានកាន់តែច្រើន និងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ” ហើយលោកបានជំរុញឱ្យ មានឯកភាពជាតិ ដែលប្រជាជនទាំងអស់លះបង់កម្លាំងចិត្តដើម្បីគោលដៅរួម។ គោលនយោបាយការបរទេសថ្មី ដែលដាក់ចេញដោយ លោក Xi Jinping ហ៊ានតស៊ូ Daring to Struggle គឺជាកម្មវិធីនយោបាយ China’s Long Marchនាសតវត្សរ៍ទី២១ ដែលការខិតខំប្រឹងប្រែងសម្រាប់គោលដៅយូរអង្វែងក្នុងការពង្រឹងសង្គម សេដ្ឋកិច្ចចិន និងកម្លាំងផ្ទៃក្នុងចិន ជាមួយនិងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងកិច្ចការបរទេស។

ដើម្បីឱ្យពិភពលោកមានការអភិវឌ្ឍរួម ប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន ការដាក់ចេញនូវគំនិតផ្តួចផ្តើមអភិវឌ្ឍន៍សកល ដោយប្រទេស ដែលបាននិងកំពុងក្លាយជាកម្លាំងចលករដ៏សំខាន់ សម្រាប់គាំទ្រដល់បណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ក្នុងការងើបចេញ បញ្ហាប្រឈមនឹងបញ្ហាកាន់តែស្មុគស្មាញ និង ស្រួចស្រាល់ឡើងៗ ទាំងក្នុងទិដ្ឋភាព សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និង បរិស្ថាន។

នៅក្នុងបរិការណ៍សកលបច្ចុប្បន្នដែលមាននិន្នាការបែកខ្ញែកទៅជាពហុប៉ូល នៅក្នុងតំបន់អាស៊ានពិតជាត្រូវការការលើកកម្ពស់ ការជួយបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ ពិតជាមានភាពចំបាច់ មិនអាចខ្វះបាន តាមរយៈការដាក់ចេញនូវសកម្មភាព អនុវត្តជាក់ស្ដែងលើការអភិវឌ្ឍមូលធនមនុស្ស, ការកាត់បន្ថយគម្លាតឌីជីថល,ការពង្រឹងច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ និង ផលិតកម្មតំបន់ និងសកល, ការជំរុញការវិនិយោគដោយផ្ទាល់, ការសាងសង់ហេដ្ឋា រចនាសម្ព័ន្ធ, ការអភិវឌ្ឍវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចបៃតង និងភាពធន់ទៅនឹងអាកាសធាតុ ព្រមទាំងការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញប្បទាន ដើម្បីចូលរួមដោះស្រាយ នូវបញ្ហាប្រឈម និង ចាប់ឱ្យបាននូវកាលានុវត្តភាពនៅក្នុងប្រទេសនីមួយៗ។

ក្នុងកំឡុងពេលវិបត្តិកូវីដ១៩ និង ក្រោយកូវីដ១៩ តំបន់អាស៊ាន នៅតែរងផលប៉ះពាល់ផ្នែកសង្គម ក៏ដូចជាសេដ្ឋកិច្ច ព្រមទាំងបរិស្ថានផងដែរ ជាពិសេសការដណ្តើមគ្នាផលប្រយោជន៍គ្នា រវាងបណ្តាប្រទេសសមាជិក ធ្វើឱ្យតំបន់អាស៊ានមានភាពចុះខ្សោយ ផ្នែកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និង បាត់បង់ឱកាសក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព និង បរិយាប័ន្ន។ គំនិតផ្តួចផ្តើម អភិវឌ្ឍន៍សកល គឺជាគោលគំនិតមួយដែលបានចាត់ទុកការអភិវឌ្ឍ ជាស្នូលអាទិភាពរបស់ អាស៊ានផងដែរ ដែលការអភិវឌ្ឍនេះត្រូវបានធ្វើឡើងដោយយកប្រជាជនគោលចម្បង ប្រកាន់ខ្ជាប់ការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ជាទូទៅ ប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន ជំរុញការច្នៃប្រឌិតថី្ម និង រួមរស់នៅប្រកបដោយសុខដុមរមនារវាងមនុស្សជាតិនិងធម្មជាតិ និង ប្រកាន់ខ្ជាប់ នូវទិសដៅប្រតិបតិ្ត។

គំនិតផ្តួចផ្តើមសាកល ត្រូវបានមើលឃើញថា នឹងជំរុញកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការ ជាអន្តរជាតិលើវិស័យកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ សន្តិសុខស្បៀងអាហារ ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ១៩ ការចាក់វ៉ាក់សាំង ការកៀរគរប្រាក់ទុនសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ការអភិវឌ្ឍបៃតង ឧស្សាហូបនីយកម្ម សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល និង ការតភ្ជាប់គ្នាជាដើមនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន។ គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ ត្រូវបានលើកឡើងដើម្បីជាយុទ្ធសាស្រ្តស្នូលមួយសម្រាប់គាំទ្រដល់ទស្សនវិស័យរួមរបស់លោក ស៊ី ជិនភីង គឺការឈានទៅដល់ការបង្កើត សហគមន៍រួមវាសនាតែមួយនៃការអភិវឌ្ឍសកល ដែលមានគោលដៅដូចគ្នាជាមួយនឹង គោលដៅរបស់អាស៊ាន គឺអាស៊ាន១០ ជោគវាសនាតែ១។

ដើម្បីឱ្យអាស៊ានកាន់តែរឹងមាំ និង មានភាពធន់ ការបន្ស៊ីគំនិតផ្តួចផ្តើមអភិវឌ្ឍសាកល ត្រូវធ្វើឡើង ដើម្បីជំរុញដល់ ការអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្មសម្រាប់កំណើន ការអភិវឌ្ឍបៃតង សម្រាប់និរន្តរភាព ការអភិវឌ្ឍឌីជីថល សម្រាប់បង្កើនល្បឿន នៃកំណើន និង លប់បំបាត់នូវភាពក្រីក្រ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន។ ការពង្រឹងមិត្តភាព និង កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ស៊ីជម្រៅរវាងចិននិងអាស៊ាន ជាត្រីវិស័យមួយសម្រាប់ពិភពលោក ក្នុងការបង្កើតកម្លាំងចលករថ្មី សម្រាប់ផលិតភាពសាកល បង្កើតជាថ្នាលនៃការអភិវឌ្ឍរួមជាសាកល និងដោះស្រាយនូវវិបត្តិនានា ព្រមទាំងពូតផ្តុំនូវបញ្ញាញាណ និង បញ្ញាវន្តក្នុងការរួបរួមគ្នា សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសាកលឍ៕

ដោយ បណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍

ប្រធានវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា