(ត្រាវិញ, វៀតណាម)៖ អង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរដង្ហែមកកាន់ខ្មែរក្រោម ផ្តួចផ្តើមដោយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោកជំទាវបណ្ឌិត ព្រមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នជាតិ ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ បានបិទបញ្ចប់ដោយជោគជ័យ ជាមួយការបន្សល់ទុកនូវអនុស្សាវរីយ៍ មនោសញ្ចេតនា ក្តីរំភើប និងការចងចាំយ៉ាងជ្រាលជ្រៅបំផុតសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។
បន្ទាប់ពីការប៉ុនប៉ងអស់រយៈពេលប្រមាណជា១២ឆ្នាំ ទីបំផុតបំណងប្រាថ្នារបស់សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន ពុទ្ធបរិស័ទប្រកបដោយសទ្ធាជ្រះថ្លាក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា បានដឹកនាំដង្ហែអង្គកឋិនទានឆ្ពោះមកកាន់វត្តខ្មែរក្រោមបានដូចការគួចប៉ងហើយ។ បន្ទាប់ពីបានក្រុងពាលី និងសូត្រមន្តតាមពិធីសាសនារួចរាល់កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤រួចរាល់ហើយនោះ នៅវេលាម៉ោងប្រមាណ៥ព្រឹកថ្ងៃទី៤ ខែវិច្ឆិកា សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន បានដឹកនាំដង្ហែអង្គកឋិនមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរឆ្ពោះមកកាន់វត្តពោធិគិរីវង្សារាម។
ពិធីដង្ហែអង្គកឋិនទានកើតចេញពីកម្លាំងសាមគ្គីរបស់ខ្មែរទាំងផ្នែកពុទ្ធចក្រ និងអាណាចក្រ ក៏មានការអញ្ជើញចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋសភា រាជរដ្ឋាភិបាល អភិបាលរាជធានី-ខេត្ត មន្ត្រីរាជការ និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើនរូបទៀត។ បន្ទាប់ពីការធ្វើដំណើរដោយចំណាយថេរវេលាសរុបប្រមាណជា៦ម៉ោង បូករួមទាំងការផ្លាស់ប្តូររថយន្តនៅព្រំដែនជ្រៃធំ ស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្តាលផងនោះ នៅវេលាម៉ោងជិត១រសៀល ក្បួនដង្ហែអង្គកឋិនទានបានដង្ហែដល់ទីរួមខេត្តត្រាវិញ។
នៅវេលាម៉ោងជាង២រសៀល សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត រួមនិងគណៈប្រតិភូ ក៏បានអញ្ជើញមកថ្វាយបង្គំ និងបូជាព្រះរតនត្រ័យ ព្រមទាំងសំណេះសំណាលជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម នៅវត្តពោធិគិរីវង្សារាម។ អង្គកឋិនដ៏កម្រលើទឹកដីខ្មែរក្រោម បាននាំឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមពីគ្រប់ទិសទីស្កាត់មករង់ចាំទស្សនាក្បួនដង្ហែអង្គកឋិនទាន ក៏ដូចជាចង់ឃើញសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន ជាមួយទឹកចិត្តដ៏ពុះកញ្ជ្រោល។
គ្រាន់តែសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិតអញ្ជើញដល់ភ្លេងឆៃយាំុក៏ចាប់បន្លឺឡើង យុវជនខ្មែរក្រោមក្នុងសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីដ៏សមសោភា រួមជាមួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមយ៉ាងច្រើនកុះករបានស្វាគមន៍ចំពោះដំណើរអញ្ជើញដល់របស់សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត។ ពលរដ្ឋខ្លះបានរំភើបរហូតដល់ស្រក់ទឹកភ្នែក នៅពេលបានឃើញសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត និងអង្គកឋិនទានដង្ហែដល់វត្ត។
នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ៥កើត ខែកត្តិក ឆ្នាំរោង ព.ស.២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤នេះ អង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ ក៏បានរៀបចំដង្ហែប្រទក្សិណនៅជុំវិញព្រះវិហារវត្តស្វាយសៀមថ្មីចំនួន៣ជុំ បន្ទាប់មកក៏បានវេប្រគេនគ្រឿងបរិក្ខារនៃអង្គកឋិនទានប្រគេនដល់ព្រះសង្ឃ។
ពិធីដង្ហែអង្គកឋិនទានប្រទក្សិណជុំវិញព្រះវិហារនាព្រឹកថ្ងៃនេះ ត្រូវបានដឹកនាំដោយសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន សម្តេចមហារដ្ឋសភាធិការបតី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា សម្តេចកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត ម៉ែន សំអន លោក ជា សុផារ៉ា លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី គន់ គីម លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ានី លោក ហ៊ុន ម៉ានិត លោក ឃួង ស្រេង អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក គួច ចំរើន អភិបាលខេត្តកណ្តាល លោក វីុ សំណាង អភិបាលខេត្តតាកែវ សមាជិក សមាជិកាព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋសភា រាជរដ្ឋាភិបាល លោកអ្នកឧកញ៉ា អ្នកឧកញ៉ា ឧកញ៉ា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមកពីកម្ពុជា និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមយ៉ាងច្រើនកុះករ និងប្រកបក្តីសប្បាយរីករាយយ៉ាងជ្រាលជ្រៅបំផុត។
តាមរយៈអង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរនាពេលនេះ ក្រៅពីការប្រគេនបរិក្ខារនានាដល់ព្រះសង្ឃវត្តស្វាយសៀមថ្មីហើយនោះ ក៏បានកៀរគរបច្ច័យបានជាង៩០ម៉ឺនដុល្លារប្រគេនដល់ព្រះសង្ឃគង់នៅវត្តស្វាយសៀមថ្មី និងបានប្រគេនដល់វត្តចំនួន១៤២វត្តផ្សេងទៀត នៅក្នុងខេត្តត្រាវិញ ក្នុងមួយវត្តបច្ច័យ ១ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក។
ក្នុងកិច្ចសំណេះសំណាលជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ, សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន បានបង្ហាញក្តីរំភើប និងសោមនស្សរីករាយក្រែលែង ដោយបានចូលរួមក្នុងពិធីដង្ហែ អង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ ដើម្បីនាំយកមកវេរប្រគេនព្រះភិក្ខុសង្ឃ ដែលបានគង់ចាំព្រះវស្សា អស់កាលត្រីមាសនៅវត្តពោធិគិរីវង្សារាមនេះ។
សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត បានគូសរំលេចថា ការគិតគូរពីការដង្ហែ «អង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ» មកកាន់វត្តខ្មែរក្រោមនេះ មិនមែនទើបតែមានថ្មីៗនេះទេ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្តេច បានគិតគូរយូរណាស់មកហើយ ប៉ុន្តែគម្រោងនេះ ត្រូវបានផ្អាកជាច្រើនឆ្នាំដោយសារតែមានធុរៈគ្រួសារ។ ក្នុងនោះ លោកឱពុកក្មេករបស់សម្តេចកិត្តិ បានទទួលមរណភាពនៅឆ្នាំ២០១៣ និងអ្នកម្តាយបង្កើតរបស់សម្តេចកិត្តិ បានទទួលមរណភាពនៅឆ្នាំ២០២០ ជាហេតុធ្វើឱ្យ គម្រោងរៀបចំអង្គកឋិនទានដង្ហែមកវត្តខ្មែរក្រោមនេះ ត្រូវបានពន្យារពេល។
«នៅឆ្នាំនេះ ជាពេលវេលាដ៏សមស្រប ដែលនាងខ្ញុំ រួមនឹងសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងកូនៗ ចៅៗ បានផ្តួចផ្តើមសាជាថ្មីលើការធ្វើអង្គកឋិនទានដង្ហែមកកាន់វត្តខ្មែរក្រោម ហើយក៏បានឯកភាពគ្នា រៀបចំអង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរនេះឡើងដង្ហែមក កាន់វត្តពោធិគិរីវង្សារាម នៅខេត្តត្រាវិញនេះ»។ នេះជាការគូសរំលេចបន្ថែមរបស់សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត។
សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិតប្រធានកាកបាតក្រហមកម្ពុជា បានលើកទៀតថា អង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរនាពេលនេះ ត្រូវបានចូលរួមយ៉ាងទូលំទូលាយពីសំណាក់ សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈ គណៈសង្ឃនាយកទាំងពីរគណៈ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋសភា រាជរដ្ឋាភិបាល ស្ថាប័នថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិផ្សេងទៀត ដើម្បីបង្ហាញពីការរួបរួមមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរគ្រប់ទិសទី គឺយើងទាំងអស់គ្នា សុទ្ធសឹង ជាអ្នកគោរពប្រតិបត្តិប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ព្រះពុទ្ធសាសនាដូចគ្នា។ នេះជាហេតុផល ដែលអង្គកឋិនទាននេះ ត្រូវបានប្រសិទ្ធនាមថា «អង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ» ពោល គឺបងប្អូនខ្មែរ នៅគ្រប់ទីកន្លែង គ្រប់និន្នាការនយោបាយ អាចចូលរួមបានទាំងអស់គ្នា។
បច្ចុប្បន្ននៅខ្មែរក្រោមមានវត្តសរុបចំនួន ៤៦១វត្ត ហើយសម្រាប់ខេត្តត្រាវិញ មានវត្តសរុបចំនួន ១៤៣វត្ត ក្នុងនោះ ក៏មានវត្តពោធិគិរីវង្សារាម ហៅវត្តស្វាយសៀមថ្មី ជាវត្តដ៏ចំណាស់មួយ ដែលអង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ ដង្ហែចូលមក។ វត្តនេះមានអាយុកាល ១២០ឆ្នាំមកហើយ ពោលគឺត្រូវបានសាងសង់ឡើង តាំងពីឆ្នាំ១៩០៥ និងស្ថិតនៅក្រោមការដឹកនាំរបស់ព្រះចៅអធិការវត្តជាច្រើនអង្គ។
សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត បានលើកឡើងថា វត្តមានវត្តទាំងនេះ បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការថែរក្សាការគោរពប្រតិបត្តិព្រះពុទ្ធសាសនា ក៏ដូចជាចូលរួមអភិរក្ស ថែរក្សាវប្បធម៌ ប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ព្រះពុទ្ធសាសនា ហើយបងប្អូនខ្មែរក្រោម ក៏បានប្រើប្រាស់ភាសាខ្មែរ និងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ ដ៏ល្អផូរផង់របស់ខ្មែរយើង ក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃផងដែរ។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម និងខ្មែរពីប្រទេសកម្ពុជា បានបង្ហាញក្តីសប្បាយរីករាយ និងត្រេកអរគ្មានអ្វីប្រៀបផ្ទឹមនោះឡើយចំពោះព្រឹត្តិការណ៍អង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរ ដង្ហែមកកាន់វត្តខ្មែរក្រោមនាពេលនេះ។ ពួកគេបានលើកឡើងថា តាមរយៈព្រឹត្តិការណ៍នេះ បានរួមចំណែកដ៏សំខាន់ដល់ការពង្រឹងខឿនវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ខ្មែរ នៅខ្មែរក្រោម។ កាន់តែពិសេសពីលើនេះទៀត ព្រឹត្តិការណ៍នេះ ក៏បានបើកបង្ហាញឱ្យឃើញនូវទឹកចិត្ត សមានចិត្ត ក្តីស្រឡាញ់ ការគិតគូររបស់សម្តេចតេជោ និងសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ចំពោះបងប្អូនខ្មែរក្រោម។
កាន់តែពិសេសទៀតនោះ អង្គកឋិនទានមហាសាមគ្គីគ្រួសារខ្មែរនេះ បានចូលរួមផ្តល់កម្តៅបេះដូង និងចាក់បញ្ចូលឱសថថាមពលដ៏មហិមាសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម បន្តប្រឹងប្រែងថែរក្សាវប្បធម៌ប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ដូនតាខ្មែរ ដូចដែលសម្តេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍ជាមួយបងប្អូនផ្នែកសិល្បៈខ្មែរក្រោមថា ការថែរក្សាសម្បត្តិវប្បធម៌ប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់របស់ដូនតាខ្មែរ គឺជារឿងដ៏សំខាន់សម្រាប់ខ្មែរគ្រប់ទីកន្លែង៕
