(ភ្នំពេញ)៖ ថ្លែងក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីភាពជាអ្នកដឹកនាំ (International Leadership Conference- ILC) លោកស្រីកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត ឃួន សុដារី អនុប្រធានទី២ នៃរដ្ឋសភា និងជាប្រធានក្រុមសភាជាតិកម្ពុជានៃអ្នកនយោបាយសភាស្រ្តី បានអះអាងថា «ប្រជាជនកម្ពុជាយល់យ៉ាងជ្រាលជ្រៅអំពីតម្លៃនៃសន្តិភាព»។

លោកស្រីកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត ឃួន សុដារី នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២នេះ បានអញ្ជើញចូលរួមជាឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់រដ្ឋសភាកម្ពុជា ថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះវាគ្មិនពិសេស ក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីភាពជាអ្នកដឹកនាំ (International Leadership Conference- ILC) តាមប្រព័ន្ធនិម្មិត ដោយមានការផ្សាយផ្ទាល់តាមបណ្តាញសង្គមពីទីក្រុងសេអ៊ូល សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ តបតាមការអញ្ជើញរបស់សហព័ន្ធសន្តិភាពសកល (Universal Peace Federation)។

សន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីភាពជាអ្នកដឹកនាំធ្វើឡើងនាពេលនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលពិភពលោកកំពុងងើបចេញពីវិបត្តិនៃជំងឺរាតត្បាតកូវីត-១៩ និងការផ្ទុះឡើងនៃជមោ្លះរវាងរុស្ស៉ី និងអ៊ុយក្រែន។ សន្និសីទនេះបានប្រមូលផ្តុំថ្នាក់ដឹកនាំ អ្នកជំនាញការសំខាន់ៗ និងអ្នកចូលរួមជាច្រើនមកពីគ្រប់វិស័យប្រមាណជាង ១០០ នាក់ ដើម្បីពិភាក្សា ចែករំលែកទស្សនៈ ចក្ខុវិស័យ ព្រមទាំងសំនួរផ្សេងៗ លើបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនចំពោះសន្តិភាព និងសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ក្រោមប្រធានបទ៖ «បញ្ហាប្រឈមនាពេលបច្ចុប្បន្នចំពោះសន្តិភាព និងសណ្តាប់ធ្នាប់សកលលោក៖ការស្វែងរកដំណោះស្រាយ»។

មុននឹងបើកការពិភាក្សា អង្គសន្និសីទបានជម្រាបជូននូវរបាយការណ៍នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលពិភពលោកឆ្នាំ២០២២ ស្តីពី «សន្តិភាពនៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េ» ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងសេអ៊ូល ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ។ ក្នុងរបាយការណ៍បានគូសបញ្ជាក់ពីការចូលរួមរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតរបស់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមជាសហប្រធានរៀបចំកិច្ចប្រជុំ ដែលនាពេលនោះ សម្តេចតេជោ បានចែករំលែកនូវទស្សនៈផ្ទាល់ ដែលសន្តិភាព និងសន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ឧបទ្វីបកូរ៉េ និងពិភពលោកទាំងមូល មិនអាចកាត់ផ្តាច់ចេញពីសន្តិភាពនិងសន្តិសុខនៅឧបទ្វីបកូរ៉េ ហើយសន្តិភាពនិងសន្តិសុខនៅឧបទ្វីបកូរ៉េ ក៏មិនអាចកាត់ផ្តាច់ចេញពីគ្នាបានទេ ពិភពលោករបស់យើងមានទំនាក់ទំនងទៅវិញទៅមក និងមានភាពប្រទាក់ក្រឡាគ្នាទៅវិញទៅមក។

ជាមួយគ្នានេះដែរ ថ្លែងក្នុងអង្គសន្និសីទ លោកស្រីកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត ឃួន សុដារី បានលើកឡើងនូវបទពិសោធន៍ដែលប្រទេសកម្ពុជា បានឆ្លងកាត់សង្គ្រាមស៊ីវិលប្រហែលបីទសវត្សរ៍។ ប្រជាជនកម្ពុជាយល់យ៉ាងជ្រាលជ្រៅអំពីតម្លៃនៃសន្តិភាព។ លោកស្រីបានគូសបញ្ជាក់ថា សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ខ្លួនឯងបានផ្តល់អាទិភាពដល់«សន្តិភាព» ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ និងគោលនយោបាយការបរទេសរបស់សម្តេច។ គាត់គឺជាស្ថាបត្យករនៃសន្តិភាពនៅកម្ពុជា និងតំបន់មេគង្គ។ ហើយឥឡូវនេះគាត់កំពុងព្យាយាមរួមចំណែកដល់សន្តិភាពនៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េដោយស្នើ «រដ្ឋពីរឆ្ពោះទៅរកប្រជាជាតិតែមួយ៖ ឧបទ្វីបតែមួយ ប្រជាជនតែមួយ វប្បធម៌តែមួយ»។

ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះដែរ លោកស្រីបានអំពាវនាវឱ្យធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីលើកកម្ពស់ការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក ការយោគយល់គ្នា ការជឿទុកចិត្តគ្នា និងផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក ដើម្បីសន្តិភាព និងវិបុលភាព (M4P2) ខណៈដែលប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែក និងការគោរពឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យភាព។ យើងមិនគួរអត់ឱនចំពោះការប្រើកម្លាំងឯកតោភាគី និងការគំរាមកំហែងក្នុងការប្រើប្រាស់កម្លាំងដែលបំផ្លាញសន្តិភាព និងស្ថិរភាពពិភពលោក។ យើងត្រូវធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីបង្កើនសមាហរណកម្ម និងការតភ្ជាប់អន្តរជាតិបន្ថែមទៀត ពីព្រោះការពឹងពាក់គ្នាទៅវិញទៅមកកាន់តែច្រើនគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាពពិភពលោក។

ជាងនេះទៅទៀត លោកស្រីបានបញ្ជាក់ជូនអង្គសន្និសីទអំពីការទូតវប្បធម៌ និងការទូតសភា ដែលអាចជាមធ្យោបាយ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការតភ្ជាប់កាន់តែខ្លាំង និងការពឹងពាក់គ្នាទៅវិញទៅមករវាងប្រជាជាតិនានា។ លោកស្រីបានធ្វើការសង្កត់ធ្ងន់ថា ទំនាក់ទំនងវប្បធម៌ និងប្រជាជន គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។ ដូច្នេះហើយ យើងគួរតែស្វែងយល់បន្ថែមអំពីមធ្យោបាយ និងមធ្យោបាយដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពតម្លៃនៃវប្បធម៌ និងមនុស្សជាតិ ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការសន្ទនា ការអត់ឱន ការកសាងទំនុកចិត្ត និងការកសាងសហគមន៍។

ជាចុងបញ្ចប់ ថ្នាក់ដឹកនាំ អ្នកជំនាញការ និងអ្នកចូលរួមបានបង្ហាញនូវចំណាប់អារម្មណ៍ និងការវាយតំលៃខ្ពស់ចំពោះសន្និសីទនេះ ដោយបានគូសបញ្ជាក់ថា វាជាមធ្យោបាយជាក់ស្តែងមួយ ដើម្បីបង្កើតការសន្ទនា និងចំណាប់អារម្មណ៍ផ្សេងៗចំពោះប្រធានបទដែលជាក្តីកង្វល់រួមសម្រាប់សកលលោកទាំងមូល។ មានការរំពឹងយ៉ាងមុតមាំថា សន្និសីទនេះនឹងបន្តជួយកសាងទំនាក់ទំនងរវាងមេដឹកនាំមកពីគ្រប់ទិសទី និងអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់ និងសកលោក ក៏ដូចជាជំរុញឱ្យធ្វើសកម្មភាពរួមគ្នាបានកាន់តែប្រសើរឡើងលើបញ្ហាដែលជាផលប្រយោជន៍ និងក្តីកង្វល់រួម៕